Nieuwsbrief Rechtspraak Europa no. 3 (2020)

Deze link brengt u bij de nieuwsbrief Rechtspraak Europa met uitspraken van februari 2020. De volgende editie verschijnt in april. Rechtspraak Europa is het maandelijks overzicht van de rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) en het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU).

German Constitutional Court: Ban on wearing a headscarf for legal trainees is constitutional

In an order published today, the Second Senate of the Federal Constitutional Court rejected as unfounded the constitutional complaint of a female legal trainee (Rechtsreferendarin) in the Land Hesse; the complaint was directed against the ban on wearing a headscarf when performing certain official tasks. Under constitutional law, the legislature’s decision to establish a duty of neutral conduct with respect to ideological and religious matters for legal trainees must be respected. While this duty amounts to an interference with the complainant’s freedom of faith and other fundamental rights, it is justified. Such an interference can be justified by the constitutional principles of the state’s religious and ideological neutrality and of the proper functioning of the justice system as well as by the negative freedom of religion of others. In the case at hand, none of the conflicting legal interests outweighs the others to such an extent that it would be required under constitutional law to prevent the complainant from wearing religious symbols in the courtroom, or to allow her to do so.

Focus: de huidige rechtsstaat – dikastocratie of dikastofobie?

Zijn zaken als ‘Urgenda’ en repatriatie van IS-kinderen signalen dat Nederland een dikastocratie geworden is? Ja èn Nee. Alexander van Gouwen zet het in perspectief.

Focus: the obligation for national courts to reason their refusals to refer to the CJEU in Sanofi Pasteur.

Jasper Krommendijk on Strasbourg Observers:

“In conclusion, the present judgment tells us a bit more about the expectations from the ECtHR as to the reasons that national courts should provide when they decide not to refer to the CJEU. At the same time, when viewed in the light of earlier case law, it reveals the inconsistencies and arbitrariness whereby national courts are sometimes asked to tell more and at other times to tell less. It is thus essential that not only the ECtHR, but also the CJEU, tell us all more about the intricate issue that has kept practitioners and scholars occupied.”

Focus: een rechterstaat?

In De Hofvijver Prof.Mr. Aalt Willem Heringa over rechtspaak en politiek:

“Voor mij is de discussie tegen het rechterlijk toetsingsrecht en tegen de rechterlijke macht, die als Nederlandse instantie zeer prudent met de gegeven bevoegdheden omgaat, eerder een toonbeeld van de noodzaak aan rechterlijke controle. De frase dat rechterlijk ingrijpen ondemocratisch is, laat zien hoezeer men de notitie van democratie misverstaat en niet inziet dat de rechtsstaat grenzen stelt aan de (al)macht van de politiek. En tegen dergelijke onbegrensde politici hebben we checks and balances en rechters nodig.”

Focus: constitutioneel procesrecht

Op Montaigneblog pleit Jerfi Uzman voor een constitutioneel procesrecht:

“Als de rechter in onze democratie inderdaad een waardevolle rol vervult, waar bestaat die rol dan precies uit? Hoe ver gaat ze? En hoe is ze gestold in juridische normen? Het wordt, kortom, tijd voor de Hoge Raad, om constitutioneel procesrecht te ontwikkelen. Minister Wiebes heeft er recht op.”

Focus: Kees Sterk over kritiek op rechters in Europa

In FD een interview met Kees Sterk, voorzitter van het Europese Netwerk van Raden voor de Rechtspraak, over het in twijfel trekken van de integriteit van rechters.

'Veel Europese rechters hebben het gevoel dat de massaliteit van de kritiek toeneemt, en dat bijna niemand het voor het instituut van de rechtspraak opneemt. Terwijl de werking van rechtspraak is gebaseerd op vertrouwen. Als politici te vaak ongefundeerde kritiek uiten of rechters in een politiek denkschema plaatsen, ondermijnen ze dat vertrouwen.'

Foto: Piotr Malecki de Volkskrant

Nieuwsbrief Rechtspraak Europa no. 2 (2020)

Deze link brengt u bij de nieuwsbrief Rechtspraak Europa met uitspraken van januari 2020. De volgende editie verschijnt in maart. Rechtspraak Europa is het maandelijks overzicht van de rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) en het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU).

Focus: over het EVRM en het Urgenda-arrest

Op Montaigne Blog schrijft Janneke Gerards over de rol van de adviesprocedure onder Protocol 16 EVRM en de manier waarop de Hoge Raad omgaat met het zogenaamde ‘spiegelbeginsel’ en de minimumbescherming van artikel 53 EVRM.

"Mijn eigen slotsom is daarom dat de Hoge Raad bepaald geen lachspiegel van de EHRM-rechtspraak heeft gemaakt, en dat van een constitutionele ommezwaai geen sprake is. Bovendien laat het arrest zien dat een advies van het EHRM inderdaad niet nodig was om een goede uitkomst te bereiken. Op eigen gezag heeft Hoge Raad de uitlegbeginselen van het EVRM zorgvuldig weten toe te passen, en dat resulteert in een uitleg van artikel 2 en 8 EVRM die mooi aansluit bij de Straatsburgse rechtspraak. Daarmee vormt de uitspraak vooral een fraaie uitdrukking van de ‘shared responsibility’ die de verhouding tussen nationale rechters en het EHRM zou moeten kenmerken."

Fact Check: Is there a ‘Muzzle Law’ for Dutch Judges in the Making? No!

Happy to refer my blog on Verfassungsblog: 

‘To conclude, the reference made by the Polish government to a muzzle law for Dutch judges in the making is unfounded. More worrying however is the phenomenon of politicians spreading fact free information. Unfortunately, this has become a core instrument of populists. Not only in Poland but in many countries now in Europe.’

Dikastophobia - a dangerous populist strategy to prevent judges from controlling government power

Film still from Nosferatu, 1922

(Also in Bulgarian)

"Dikastophobia" (Δικαστοφοβια) means fear for judges. It is a political strategy of fear mongering that often emerges in times of social unrest. Populists will first spread anxiety and mistrust on (social) media and then use fear for judges as a political instrument in the struggle for power and power conservation. A good example of dikastophobia are the baseless personal attacks and character assassination of judges in Poland. State-controlled media in Poland discredit the judiciary and destroy its credibility and authority.

Dikastofobie - een gevaarlijke strategie om rechters en de rechtsstaat te intimideren

Film still uit Nosferatu, 1922

‘Dikastofobie’ betekent angst voor rechters. Het begrip - dat uit mijn oratie komt - is een vorm van fear mongering die in tijden van maatschappelijke en politieke onrust de kop opsteekt. Angst voor rechters wordt eerst door populisten gekweekt (met name op sociale media) en daarna als politiek instrument ingezet in de strijd om macht en machtsbehoud. De karaktermoord op rechters door de Poolse regering is er een goed voorbeeld van.