De geschiedenis van vrouwen in de Nederlandse rechtspraak

Vrouwelijke rechters in de meerderheid: wat is daarvan het probleem? Die vraag stelde het dagblad Trouw enkele jaren geleden. Er is geen enkele aanwijzing dat vrouwen betere (of slechtere) rechters zijn dan mannen. Vrouwen blijken ook niet zwaarder of lichter te straffen. Toch kleven er volgens deskundigen in het artikel in Trouw drie nadelen aan een meerderheid aan vrouwelijke rechters. Een zittingscombinatie met alleen vrouwen is geen 'representatie' van de samenleving. Mannelijke verdachten (uit andere etnische culturen) zouden moeilijker het gezag van vrouwelijke rechters accepteren. En vrouwen zorgen voor een andere 'sfeer' in de rechtszaal en op de werkvloer.

ENCJ survey on the independence of the judiciary among lawyers

The data of the ENCJ survey on the independence of the judiciary among lawyers are now available in a separate report. Just like the survey among judges on their own independence, the survey was held in early 2019.

Time for Strasbourg to Open its Doors to Turkey’s Purged Public Servants

On Verfassungsblog Dr. Alice Donald writes on the desolate human rights landscape in Turkey. More than 130,000 public sector employees, including judges, prosecutors, teachers, doctors, police officers and academics, were subject to collective, arbitrary dismissal due to unsubstantiated links to organisations considered to be “terrorist”. Concerns abound about the erosion of judicial independence and the “unwarranted and abusive targeting of lawyers for prosecution”.

The independence of the disciplinary chamber of the Polish Supreme Court or how to forget about discipline

On European Law Blog Panagiotis Zinonos  discusses the EU Court of Justice's ruling on the independence of the disciplinary chamber of the Polish Supreme Court (joint cases C-585/18, C-624/18 & C-625/18), intervening in the context of what is described as a ‘rule of law crisis’ in Poland.

Observaties van een strafrechter bij tien jaar EU-Grondrechtenhandvest in Nederland

Als tien jaar Handvest iets laat zien, dan is het de urgentie voor de rechtspraak om zich te oriënteren op een veranderende samenleving, zowel in binnen als buitenland. Met name strafrechters zullen inventiever en strategischer moeten leren denken om de doorwerking van het Handvest te garanderen.

Opinion No. 22 of the CCJE on "The role of judicial assistants"

The Consultative Council of European Judges (CCJE) of the Council of Europe has adopted, at its 20th plenary meeting from 6 to 8 November 2019 in Strasbourg, its Opinion No. 22 entitled "The role of judicial assistants".

De derde staatsmacht - Over kracht en kwetsbaarheid van rechtspraak

“Welk een doodelijke staat bedreigt geheel Europa, indien alle de volken zich opsluiten binnen de grenzen van hun gebied, om alles in zich zelven te bezitten!”
G.K. van Hogendorp, Bijdragen tot de Huishouding van de Staat, Dl. I, 1816, p. 98

Corruption among judges: the CCJE adopts an opinion

Corruption among judges is one of the main threats to society and the functioning of a democratic state. It undermines judicial integrity, which is fundamental to the rule of law and a fundamental value of the Council of Europe. Judicial integrity is the first prerequisite for the efficiency and impartiality of national judicial systems. It is closely interlinked with the judicial independence. It reinforces public trust in their judicial system and, therefore, in its overall political system.

The Consultative Council of European Judges (CCJE) of the Council of Europe has just adopted an opinion on “Preventing corruption among judges”.

Through this Opinion, European judges from the 47 member States of the Council of Europe adopt a common position on how to guarantee the integrity of judges and fight corruption, both by preventing attempts at corruption within the judiciary and by making the judge a major player in this fight.

Nationale rechters als beschermers van rechtsstatelijkheid in andere lidstaten

Jasper Krommendijk is Universitair docent Europees recht aan de Radboud Universiteit


Dit is een bewerkte versie van de beschouwing die in september 2018 in het NTM/NJCM Bulletin zal verschijnen.

Inleiding

De afgelopen tijd domineerden twee hoofdpijndossiers de Europese agenda: de Brexit en de rechtsstatelijke achteruitgang in lidstaten zoals Hongarije en Polen. Volgens sommigen is dit laatste zelfs een groter en fundamenteler probleem voor de EU dan Brexit, vooral omdat deze achteruitgang in gaat tegen alles waar de EU voor staat en de gemeenschappelijke grondrechtelijke en rechtsstatelijke waarden ondermijnt waar de EU op is gestoeld. Het is lastig gebleken om hierop een effectief Europees antwoord te formuleren. Lang leek het idee dat er juridisch weinig te doen is aan dergelijke “nationale” kwesties. Politiek is het bijna onmogelijk om op Europees niveau, in de Raad of het Europees Parlement, alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. Desalniettemin heeft de Europese Commissie eind vorig jaar, na meerdere “aanbevelingen inzake de rechtsstaat”  uiteindelijk besloten om het mechanisme van art. 7 VEU in werking te stellen tegen Polen. Op grond van dit mechanisme zouden uiteindelijk de stemrechten van een lidstaat kunnen worden geschorst. Op zichzelf een belangrijk signaal dat zeker niet zonder gevolgen is, maar gezien het vereiste van unanimiteit binnen de Raad is het nog maar afwachten waar deze actie uiteindelijk toe leidt. Dit ook omdat te verwachten is dat Hongarije niet zal meewerken. Het is dus weinig verassend dat het nodige pessimisme ten aanzien van deze en andere “tandeloze” procedures de boventoon voert in de literatuur en de media. Niet voor niets wijzen Carrera en Mitsilegas  er op dat het met redenen omklede voorstel van de Commissie in de zin van art. 7, eerste lid, VEU alsmede de eerdere vier aanbevelingen en vijfentwintig brieven naar de Poolse autoriteiten niet hebben weten te voorkomen dat de rechtsstaat in Polen steeds verder wordt ondermijnd. Tegelijkertijd moet er ook niet al te cynisch worden gedaan over de stap van de Commissie, omdat er in Polen zelf ook enorm veel waarde aan wordt gehecht, terwijl  grote lidstaten zoals Frankrijk en Duitsland de Commissie steunen en er een relatie wordt gelegd met de meerjarenbegroting. Hoe het ook zij, het is niet het doel van deze beschouwing om uitvoerig stil te staan bij deze procedures en ontwikkelingen, die zeer politiek van aard zijn en waarover al het nodige is geschreven.

Chipping away and breaking through. Will the Strasbourg Court solve the conundrum of same-sex marriage in Northern Ireland?

Guest post by Professor Paul Johnson, University of York

Last week, the High Court of Northern Ireland rejected petitions challenging the prohibition of same-sex marriage in Northern Ireland. The petitions were brought by two same-sex couples who entered into civil partnerships in 2005 but want to be married couples, and by a man who lawfully married another man in England and wishes his marriage to be recognized in Northern Ireland. The petitioners claim that denying them the opportunity to marry or refusing to recognize a lawful marriage violates their rights under the European Convention on Human Rights.

Europees strafrecht vraagt om méér regie van rechters. Opmerkingen naar aanleiding van de arresten C‑404/15 en C‑659/15 PPU (Aranyosi en Căldăraru)

Naar aanleiding van de overleveringszaken Aranyosi en Căldăraru rijst de vraag naar de effectiviteit van de prejudiciële procedure in het strafrecht. Strafzaken hebben een eigen dynamiek. De aard van het strafrecht vraagt om snelheid, rechtszekerheid en bescherming van grondrechten. Een realiteit is dat strafrechters zich nog weleens laten verrassen door ontwikkelingen in het Europese recht. In plaats van afwachten op wat komen gaat moeten zij proactief in beweging komen.

Marc de Werd

Lezing ter gelegenheid van het Jaarverslag 2016 van het Hof van Justitie, 16 mei 2017  

Globalisering van recht, rechtspraak en het juridisch onderwijs in de Westerse en Arabische wereld

Heeft het zin voor academia en rechters om een dialoog aan te gaan met de Arabische en Islamitische wereld over het curriculum van het juridisch onderwijs? Die vraag rijst al snel in een gezelschap met vertegenwoordigers uit zoveel (rechts)culturen als de International Association of Law Deans. De Europese sectie van die vereniging (die ook de Levant omvat) kwam rond Pasen bijeen in Amman (Jordanië) aan de Universiteit van Petra, om na te denken over dit onderwerp. In deze bijdrage geef ik een impressie van de gevoerde discussie.